Semundja e quajtur frik

Ekzistojne shume lloj frike qe jane ekstreme dhe qe madje mund te quhen semundje. Ketu nuk po flasim per friken ndaj Allahut por, reth frikes si ndjenje dhe emocion, kur ajo behet e pakontrollueshme. Ne kete artikull do te perqendrohemi ne dy lloj frikash nevrotike; ndrojtja dhe ankthi. (Frika negative, nga gjerat dhe ne situata ku seduhet. sh.p.)

Ndrojtja

Ndrojtja eshte rezultat i mungeses se besimit ne vetvete. Ajo shfaqet si ndjenje konfuzioni dhe gjendje nervoze kur dikush perballet me njerez te ngritur ose jo te familjes. Kur nje person vuan nga kjo ndjenje, atij i mbahet goja dhe gjuha i lidhet. Kur deshiron te thote dieka, ai thote gjera te tjera qe si ka per qellim.

Dhehebiu, ne vepren e tij madheshtore te titulluar Sijer Ealami en-Nubela (Biografite e personaliteteve fisnike), permend historine e famshme te nje personi qe u takua me nje kryeminster. Nje dite Iben Xhasasi shkoi te vizitonte kryeminstrin Iben Furat, me vete kishte marre nje sasi kamfuri. (Lende kimike qe nxirret nga nje lloj druri si dafine, perdoret kryesisht ne mjekesi si nxites i sistemit nervor. sh.p.)

Ne momentin qe iu afrua kryeminstrit i erdhi per te peshtyre, dhe mendoi qe ti jap atij kamfurin e pastaj te peshtyje ne lumin Tiger. Por, kur u ndodh perballe i peshtyu atij ne fytyre ndersa kamfurin e hodhi ne lume. Kryeministri mbeti i befasuar ndersa Iben Xhasasi shume i frikesuar dhe i hutuar tha pa dashje: eBetohem per Allahun e Madheruar se gabova pa dashje. Une pata per qellim teju peshtyj ju ne fytyre dhe te hedh kamfurin ne lumee. Kryeministri iu pergjigje: ePo pikerisht kete bere, injorant!e. Per shkak te ndrojtjes Iben Xhasasi u ngaterua si ne veprimet ashtu dhe ne fjalet e tij.

Nje situate e tille nuk ndodh shpesh ndoshta por, megjithate ka shume probleme te pergjithshme qe mund ti ndodhin edokujt per shkak te ndrojtjes. Ndrojtja mund te jete shkak qe nje nxenes mos te marre pjese ne mesim. Megjithese e di pergjigjen e nje pyetjeje bere nga profesori, ai nuk mund te marre guximin qe ta thoje ate me ze te larte. Kur ky nxenes ka problem me dieka dhe nuk e kupton, ai nuk arrin ta pyes mesuesin per shakak te ndrojtjes se madhe qe ka.

E njejta gje e pengon nje person qe te flase ne xhami, te jape mesime ose te drejtoi namazin. Ai shqetesohet jashte mase se po te beje nje gje te tille do te beje ndonje gabim. Kur provon te kryeje dieka dhe bene gabimin me te vogel perpara njerzve, ky gabim e vret ate teresisht. Ai kurre nuk e harron ate dhe sa here qe duhet te perballet ne publik ai gabim i shfaqet para syve, keshtu ky gabim i vogel i varros atij endrat dhe talentin e tij.

Ndrojtja behet shkak qe nje person te mos i keshilloje dot te tjeret ose ti udhezoje ata. Nje person i ndrojtur mund te shoh dike duke bere nje gabim perpara syve te tij, por ai nuk ka kurajon qe ti flase, megjithese mund ti kete te gjitha argumentet e nevojshme per te vertetuar se vepra qe ai po kryen eshte gabim. Ai nuk mund te beje dobi me dijen qe ka. Mungesa e besimit ne vetvete e bene ate shume te ndrojtur saqe semund te keshilloje edhe dike qe e ka ne moshen e tij ose ate qe eshte me i vogel.

Ndrojtja nuk e lejon nje person qe te beje pazar kur duhet te bleje ose te shese, keshtu ai semund te arrije nje emim me leverdi.

Ndrojtja e ben te pamundur qe nje prind te refuzoje ndonje kerkese te femijeve te tij, edhe nese ata kerkojne dieka qe ai e di se nuk eshte e mire ose eshte jo islame. Keshtu ai ua jep ate, thjesht sepse semund te thoje dot ejoe.

Njerzit mund te perfitojne nga nje person i ndrojtur dhe ta perdorin ate. Mund te flasin dhe te veprojne kundrejt tij efare te duan perderisa ai nuk merr guximin te kundershtoje dhe te vetmbrohet.

Nje person i ndrojtur ndjen se e gjithe vemendja eshte perqendruar tek ai dhe se edokush po e shikon ate. Kur dikush i buzeqesh ai mendon se po qesh me te. Kur shikon dy persona duke folur, mendon se ai eshte ne qender te bisedes se tyre. Ai eshte teper i ndjeshem dhe e ka te pamundur qe te kryeje dieka te veshtire apo serioze.

Keto jane vetem disa shembuj te problemeve qe shkakton ndrojtja. Fatmiresisht gjenden menyra me ane te te cilave ndrojtja mund te kapercehet;